LEMMER – Onderwijs is eigenlijk al heel lang hetzelfde opgebouwd. Terwijl inmiddels uit onderzoek wel is gebleken dat het brein van tieners heel anders uitgedaagd zou moeten worden om volop tot ontwikkeling te komen. De Tienerschool voor tieners van 10 tot 14 waar ze groep 7, groep 8, VO1 en VO2 kunnen volgen, is het antwoord op al die onderzoeken. En Lemmer heeft vanaf het komende schooljaar zo´n tienerschool. Jongeren van 10 tot 14 jaar vinden er de ruimte om op zoek te gaan naar hun talenten. Dat doen ze niet alleen, dat doen ze onder andere met een coach. En er is een innige samenwerking tussen het basisonderwijs van De Tweespan en het Voortgezet Onderwijs, want het Zuyderzee Lyceum vindt het een geweldige ontwikkeling waar ze volledig en graag aan meewerkt.
Niet meer in groep 8 een keuze maken
In de tienerschool worden de leerlingen door docenten van zowel het primair als het voortgezet onderwijs in een doorlopende leerlijn begeleid naar de overstap naar het voortgezet onderwijs. Nu maken leerlingen in groep 8 een keuze voor het VO maar op de Tienerschool stellen we deze keuze uit. Ze kunnen op die manier ontdekken wat ze willen, wat ze kunnen en wat er bij hen past zodat ze rond 14 jaar (halverwege het leerjaar van VO 2) een definitieve keuze maken en doorstromen naar het reguliere voortgezet onderwijs. Onderzoek heeft al lang aangetoond dat zo’n veel geleidelijker overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs veel beter aansluit. Bovendien kunnen leerlingen in dit concept veel beter uitvinden waar hun talenten zitten en worden ze veel meer aangezet tot zelfonderzoek.
Het tienerbrein op slot als het niet gemotiveerd wordt
Projectbegeleider Jolanda Bakker geeft een voorbeeld. “Mijn tienerzoon moest een herbarium maken. Omdat iedereen dat moest. Maar in zijn tienerbrein was dat niet heel boeiend. Hij vond het wel heel boeiend om te kijken wat er nu eigenlijk allemaal gebeurd met bossen, met hout en hoe de wereld er voor staat op dat gebied. Hij kaartte dat aan bij zijn docent in de hoop dat hij daar dan mee aan de slag mocht. Het antwoord was ontluisterend voor hem: Iedereen maakte dat herbarium dus hij ook. “ Het tienerbrein gaat dan op slot. En juist daar gaat het heel anders op de tienerschool. “Als een tiener gemotiveerd is om een heel andere vraag helemaal uit te pluizen dan werkt dat veel beter. Op de Tienerschool wordt gewerkt aan thema’s en binnen die thema’s mogen leerlingen zelf goed onderbouw aangeven hoe zij dat willen aanpakken en wat zij willen leren. Dat werkt heel stimulerend.”
Overstap van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs spannend
Maar de Tienerschool is veel meer dan dat. Locatiedirecteur Herjan Reuten en coördinator klas 1 en 2 Moctar Tahirou van het Zuyderzee Lyceum daarover:” Leerlingen blijven het spannend vinden om die overstap te maken van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs. Met de Tienerschool gebeurt dat zo geleidelijk, dat die overstap eigenlijk heel natuurlijk gaat. Leerlingen maken die keuze voor het voortgezet onderwijs met de Tienerschool pas als ze 14 zijn, maar hebben ondertussen wel al jaren les gehad van en op het Zuyderzee Lyceum. En dus krijgen ze ook vakken van vakdocenten die ze normaliter niet zouden krijgen in zo’n pril stadium. “ Daar komt nog bij dat de Tienerschool echt is gericht op het brein van de tiener. “Dat staat bijvoorbeeld nog niet aan voor 9 uur in de ochtend. Voor die tijd heeft het geen zin om bepaalde zaken al uit te diepen, want dan staan ze nog niet aan,” aldus docente Mirthe Kallenkoot. Wat ook heel anders is op de Tienerschool is het feit dat bewegen centraal staat. “In de klas staan hometrainers en andere apparaten waarmee de leerlingen in beweging komen. Dat stimuleert enorm.” Maar er is bijvoorbeeld ook veel meer ruimte voor andere initiatieven. “In de thematische benadering kan ook meelopen met de boswachter, de banketbakker of met iemand in een ander beroep horen. ” Dat projectmatige maakt ook dat het heel ander onderwijs wordt, stelt het viertal dat er van overtuigd is dat deze vorm kinderen gelukkig maakt en dat ze daardoor gezien worden. “Want tieners weten heel goed wat ze willen en wat ze willen leren, maar daar is in de huidige systemen weinig tot geen ruimte voor.” De Tienerschool is overigens inmiddels ook een beproefd concept dat echt werkt, zo is uit onderzoek gebleken.
Voor sommige ouders even wennen
Voor sommige ouders is het innovatieve onderwijsconcept nog even wennen. “Vaak is de gedachte dat het kind toch gewoon tot groep 8 op het basisonderwijs zou moeten zitten. Maar dat komt omdat we dat met elkaar bedacht hebben. Op de Tienerschool wordt het onderwijs anders ingericht, maar natuurlijk met dezelfde kerndoelen. Het curriculum is alleen anders, het is een speciaal daarvoor ontwikkeld curriculum (van 10 tot 14 heet dat officieel).
Directeur van de Tweespan Mirjam Holwerda: “Wij zien met regelmaat kinderen die extra werk aan kunnen en bijvoorbeeld in groep 8 al toe zijn aan lesstof van het voortgezet onderwijs. Nu kunnen we dit deze kinderen bieden. Een tiener die begin groep 8 klaar is met het te halen niveau van rekenen, kan op de Tienerschool prima beginnen met wiskunde. Omdat die link er al ligt met het voortgezet onderwijs en er ook les worden gegeven door docenten van het voortgezet onderwijs. Wanneer een leerling vooral sterk is in praktisch leren dan kunnen we al jong die extra praktijklessen aanbieden.”
Kinderen die zelf naar de Tienerschool willen
Uit de ervaringen tot nu toe hebben de initiatiefnemers wel gemerkt dat vooral nieuwsgierige kinderen die zelf willen leren en die ook willen presteren de nieuwe school zien zitten. Ook voelen die leerlingen vaak veel voor samenwerken, houden ze van bewegen en zijn ze gemotiveerd. “Er zijn hier al veel kinderen geweest die hun ouders gewoon vertelden, dat ze dit wilden gaan doen. Heel erg leuk om te zien.”
De Gearhing en het Zuyderzee Lyceum zijn in ieder geval dolenthousiast. “Ik ben ervan overtuigd dat de leerling gelukkig en gezien moet worden en dat kan met deze vorm van onderwijs,” zegt Herjan Reuten daarover.
Ouders en kinderen die meer informatie willen over de Tienerschool kunnen terecht op de website.
