LEMMER – Wietze de Haan kwam in een speurtocht naar “Lemsters” in oorlogstijd naast verzetsmensen helaas ook Lemsters tegen die in dienst waren geweest van de Duitse bezetter. Of die lid waren geweest van bijvoorbeeld de NSB of de SS. Eén daarvan, geboren en getogen in Lemmer, heeft hij in een boekje “uit de geschiedenis gelicht”. Tegenover dat verhaal zette hij dat van koerierster Willy” van der Gaast “. Zij deed het tegenovergestelde als degene die de Duitsers hielp.
Vragen: waarom gaat de een in verzet en heult de ander met de vijand
Het boek ontstond, omdat Wietze met vragen bleef zitten. Hij vroeg zich af hoe het kan dat 2 jonge mensen uit Lemmer er toekomen hun inzet te plegen voor de in hun ogen “goede zaak”. Wat beweegt jonge mensen in de bloei van hun leven om zich te begeven in een oorlogssituatie. Met alle gevaren van dien. Welke risico’s wilde men lopen of heeft men de risico’s wel meegewogen? Is het de overtuiging die mensen drijft? Of liggen er andere redenen aan ten grondslag? Zocht men het avontuur? Ging het om overleven? Om geld? Of de wil om voor het land te willen vechten?
Goed en goedfout
“Van beide jonge Lemsters, “goed en goedfout” heb ik in een boekje een beeld willen geven. En mijn zoektocht naar hun geschiedenis aan het papier toevertrouwd. Dit heeft geresulteerd in het boekje “Lichtend voorbeeld Foute keus”. Met een suggestie aan het gemeentebestuur van de gemeente De Fryske Marren over het toch benoemen van een straat naar twee koeriersters uit onze gemeente. Het eerste boekje is oom die reden dan ook gegeven aan een van de dochters van “Willy” van der Gaast, Hennie Postma- Schilstra,” zegt Wietze daar over.
Nog steeds geen straatnamen van vrouwen uit het verzet
Het is Wietze nog steeds een doorn in het oog dat vrouwelijke verzetsstrijdsters nergens een straat hebben gekregen in ons dorp. In 1962 besloot de gemeente Lemsterland straten in de nieuwe wijk Rienplan te eren met namen van mannen uit het verzet. Wietze vond toen al dat het niet klopte dat vrouwen niet werden geëerd met een straatnaam. “In het beeld van waardering voor de verzetsmensen tijdens de bezetting, passen ook de namen van vrouwen die in diezelfde oorlog met de mannen mee hebben gestreden voor de vrijheid van ons land. Ik noem koeriersters zoals. “Willy” van der Gaast, Lena Koopmans en anderen. Vrouwen die in het verzet heldendaden hebben verricht en die eer ook meer dan verdienen, maar niet in het straatbeeld terug te vinden zijn.”