B&W laat NIOD rol Krijger onderzoeken door `onbekende` feiten

LEMMER – Nu de emoties rondom de naamgeving van het Burgemeester Krijgerplein steeds hoger oplopen, heeft het college van burgemeester en wethouders besloten om het NIOD te vragen uit te zoeken wat de rol van Burgemeester Krijger werkelijk is geweest in de oorlog. Het NIOD Is het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie dat een kenniscentrum en informatiecentrum is over oorlogen, de Holocaust en genocide.
Opmerkelijk is dat in de brief aan het NIOD staat dat naast het oorlogsverleden van burgemeester Krijger ook tot dusver niet bekende feiten moeten worden betrokken. B&W geeft aan dat ze naast objectieve en bekende gegevens nu via social media feiten ziet verschijnen waar ze nog niet van wist. Die zijn in wat ze het zelfonderzoek noemt volgens B&W nooit eerder naar voren gekomen.
Wat ook opvalt, is dat de besluiten over het plein steeds zijn gebaseerd op besluiten van lang geleden. Zo heeft B&W in 2004 wel navraag gedaan naar het oorlogsverleden bij het nationaal Archief in Den Haag. De gevraagde gegevens vanuit het Centraal Archief Bijzondere Rechtsplegingen over de heer Krijger zijn toen aan toenmalige burgemeester Bosma doorgegeven· Naast die gegevens ging B&W er toen vanuit dat de gemeenteraad in 1957 het oorlogsverleden van Krijger bij de afwegingen heeft betrokken. Of dat daadwerkelijk is gebeurd, blijkt niet uit de stukken. Toen in 2017 weer gevraagd werd om de naam te veranderen, is weer teruggegrepen op besluiten die eerder waren genomen op dit punt.
In eerdere brieven wordt steeds gerefereerd aan het advies van de Zuiveringscommissie en het rapport van het Centraal Orgaan Zuivering Binnenlandse Zaken. Daarin werd geadviseerd om de burgemeester zijn ambt te laten behouden. Krijger zou in een moeilijke positie hebben verkeerd en volgens hem zou zijn aftreden alleen maar tot gevolg hebben gehad dat een NSB-opvolger schadelijk zou zijn geweest. Het Centraal Orgaan vond dat Krijger inderdaad een verwijtbare fout heeft begaan. Maar vond ook dat hij ook het nodige goeds had gedaan en op een aantal punten ook een principiële houding van verzet had.
Later echter is bij het Bijzonder Gerechtshof alsnog een proces gevoerd waarin burgemeester Krijger en politiemensen die betrokken waren bij de arrestatie van 6 Joodse onderduikers in Echtenerbrug tijdens de bezetting in het verdachtenbankje zaten. Dit proces was in 1947. Krijger werd toen wel veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van een half jaar en mocht zijn functie niet meer uitoefenen. Op 29 juni 1948 installeerde de toenmalige gemeenteraad Krijger wel weer opnieuw. Het feit dat de gemeenteraden daarna steeds vonden dat hij aan kon blijven, is vervolgens in alle besluiten daarna steeds aangehaald als zijnde een reden om de naam niet te veranderen.
Het plein werd kort nadat Krijger was omgekomen bij een eenzijdig ongeluk naar hem vernoemd. In de brief geeft B&W wel toe dat de tragiek van het auto-ongeluk ongetwijfeld een belangrijke rol heeft gespeeld bij de naamgeving.
B&W heeft zich vervolgens bij elke nieuwe beslissing steeds mede gebaseerd op het feit dat de raad van 1957 vast wel de juiste beslissing heeft genomen en dat ze van zijn verleden wist.