LEMMER – Maar liefst twee voorstellingen in de theaterzaal van de Hege Fonnen waren er nodig om de vele belangstellenden (170 + 100) voor het Selskip Blikstiender met ‘Fryslân Heite’ te herbergen.
En ze hebben stuk voor stuk een fantastische avond en/of middag beleefd.
Op de voorstelling past wat mij betreft maar één woord: Briljant.
Hiermee zou de recensie kunnen worden afgedaan. Maar daarmee kom ik niet weg.
Het Selskip Blikstiender geeft in ruim anderhalf uur tijd een briljant lesje Fryske Skiednis. En daar mag beslist iets over gezegd worden.
Sketches en liedjes wisselen elkaar in een goed doordacht en vloeiend tempo af. ‘Fryslân Heite is een tijdreis door het Friese verleden’, zegt bedenker en schrijver Stoffel Zandstra aan het begin van de voorstelling.
Het begint allemaal 500 jaar voor Christus, toen we nog in lompen liepen en vooral de vrouwen het werk deden.
Een sterke vondst om een molshoop als idee voor het opwerpen van terpen op te werpen. Alle lof voor de beide speelsters, die dit op voortreffelijke wijze uitbeelden.
Al snel zitten we in 754 na Chr. In Dokkum, waar Bonifatius het loodje legde. Heel mooi sereen uitgebeeld.
Hoewel de plaatselijke bevolking er weinig van begreep. ‘Een carnavalsoptocht? De ramp van Paesens – Moddergat in 1883, waarbij maar liefst 83 vissers omkwamen, laat diepe indruk achter.
Het kan niet beeldender gebracht worden dan door de mannen en vrouwen van Blikstiender.
Muts af.
‘Yn ’t Fean’ geeft een somber beeld van een periode in de 19e eeuw, waarbij de veenwerkers het voor weinig geld bijzonder zwaar hadden. Ook hier weer lof voor het gespeelde en gezongene. Uiteraard mogen Mata Hari, het opkomende socialisme (‘Foarop yn é striid’) en Kneppelfreed (1951) met Fedde Schurer niet ontbreken.
Stuk voor stuk juweeltjes in de uitvoering.
Na de pauze worden we getrakteerd op een aantal meezingers ui het programma ‘De Tiid hâld gjin skoft’van het Selskip Tetman de Vries. De zaal heeft hiervoor alle waardering en zingt uit volle borst mee.
Ook schaatsen in Friesland (Elfstedentocht) en voetbal (Heerenveen – Cambuur) mogen niet in de voorstelling ontbreken. Vermakelijke en inhoudelijke sterke sketches en liedjes. We hebben veel gelachen en zien ons al op het ijs glibberen en kibbelen over Leeuwarden tegen de rest van Friesland. ‘DKV’, zegt de Leeuwarder Cambuursupporter over Heerenveen. Dertig Kilometer Verderop. Briljant gevonden.
In ‘Koskietegrien’ wordt het belang van de Friese koe fijntjes belicht. En levert ook een mooi lied op.
Gelukkig heeft Fryslân nog toekomst. De taal, cultuur en het eigene moeten blijven als we onder leiding van Grutte Pier en Sterke Trien de komende tijd aangaan.
Selskip Blikstiender: bedankt voor deze briljante Friese Geschiedenisles.
Met ‘Fryslân Heite’ mogen of moeten jullie wat mij betreft de provincie in en ver daar buiten.
Een voorstelling, die elke Fries en niet-Fries (ook door hen uitstekend te volgen, weet ik uit betrouwbare bron) gezien moet hebben.
Geschreven door Thijs de Boer
